Jaki okap kuchenny kupić?

Dobry okap pomoże Ci uwolnić dom lub mieszkanie od kuchennych zapachów, które nie zawsze są mile widziane, np. w sypialni. Znalezienie właściwego wyciągu zależy od kilku czynników: własnego stylu, wielkości kuchni czy dostępu do szybu wentylacyjnego.  

Rodzaje

Okapy można podzielić ze względu na tryb wykonywanej pracy. Do wyboru masz:

• wyciąg
• pochłaniacz

Zasada działania wyciągu jest prostsza – zasysa zanieczyszczone powietrze i przez przewód wentylacyjny wydala je na zewnątrz (obieg otwarty).

Pochłaniacz jest nieco bardziej skomplikowany – działa w obiegu zamkniętym. Na początek powietrze jest wstępnie oczyszczane z tłuszczy, a następnie za pomocą filtra lub filtrów węglowych z zapachów i dymu, by na koniec wydmuchać je z powrotem do kuchni.

Czy wiesz, że każdy okap może pracować jako wyciąg, ale nie każdy ma możliwość pracy jako pochłaniacz. W niektórych modelach nie ma możliwości zamontowania filtrów węglowych.

Wyciąg jest bardziej wydajny i ekonomiczny. Konieczne jest podłączenie okapu do szybu wentylacyjnego, a to nie jest wykonalne we wszystkich pomieszczeniach. Dobrze byłoby, gdyby w kuchni, w której zainstalowano wyciąg, znajdowała się dodatkowa kratka wentylacyjna, aby ciśnienie w pomieszczeniu mogło się wyrównywać.

Koszt użytkowania pochłaniacza jest wyższy, ponieważ wymaga okresowej wymiany filtra węglowego – w zależności od intensywności gotowania – co 2 – 6 miesięcy (ceny od 20 do 200 zł).

Kolejny podział dotyczy kwestii designerskich oraz zastosowanych rozwiązań technicznych. I tak, masz do wyboru okapy:

• przyścienne
• wyspowe
• teleskopowe
• podszafkowe
• szafkowe
• narożne
• uchylne
• blatowe
• rustykalne

Przyścienne (inaczej kominowe) – montowane są bezpośrednio przy ścianie. W górnej części mają charakterystyczny komin, w którym znajduje się silnik bądź silniki oraz przewód podłączony do szybu wentylacyjnego. Są wydajne i bardzo popularne w polskich kuchniach.

Wyspowe – przeznaczone są do dużych kuchni z kuchenką ustawioną po środku na wyspie. Montowane bezpośrednio do sufitu nad płytą grzewczą. Są wydajne i bardzo estetyczne. Nie nadają się do małych pomieszczeń, ponadto są drogie.

Teleskopowe – doskonale sprawdzają się w małych kuchniach. Montowane są w zabudowie szafki lub u dołu szafki. Uruchomienie następuje poprzez wyciągnięcie swego rodzaju szuflady i tym samym zwiększenie powierzchni pracy.

Podszafkowe – podobnie jak teleskopowe, świetne są do kuchni o niewielkich powierzchniach. Jak sama nazwa wskazuje, montuje się je pod szafką kuchenną. W porównaniu do innych typów mają niewielką wydajność. Przeznaczone są zatem do mieszkań z małą kuchnią, w której nie gotuje się bardzo często i dla wielu osób. Od teleskopowych różnią się jednym detalem – nie mają wysuwanego dodatkowego modułu, który zwiększa powierzchnię pracy.

Szafkowe – (inaczej do zabudowy) mają charakter wkładu instalowanego w zabudowę kuchenną. Większa część urządzenia oraz przewód do wentylatora ukryte są w szafce. Dobra wydajność i estetyka to ich podstawowe zalety.

Narożne – montowane w rogu kuchni. Parametrami nie różnią się w znaczącym stopniu od przyściennych, tyle że przystosowane są do zawieszenia na dwóch ścianach, nie jednej.

Uchylne – podobna zasada działania jak w teleskopowych – uruchamiają się po otwarciu swego rodzaju drzwiczek, które jednocześnie powiększają powierzchnię wchłaniającą. Zwane są również skośnymi, ponieważ nie są umieszczone nad palnikami poziomo, lecz pod skosem.

Blatowe – montowane są do tej samej powierzchni, na której znajduje się płyta grzewcza. Nad nią utrzymywane są za pomocą specjalnego ramienia. Wyróżniają się futurystyczną linią.

Rustykalne – są zaprzeczeniem blatowych. Nawiązują designem do antycznych mebli i tylko w kuchniach o takim wystroju znajdą miejsce.

Dostępne na rynku są również tzw. okapy uniwersalne, które mogą być montowane pod szafką oraz samodzielnie na ścianie.

Oto przykłady typów okapów:

Okap narożny Franke Design Plus FDPA 904 XS	Okap wyspowy Falmec Polar II Isola	Okap blatowy Globalo Toponi Top Isola 70.1 Max
Okap kominowy Teka DS 90	Okap szufladowy Beko CTB 6407	Okap podszafkowy Concept OPP 2060
Okap rustykalny Akpo WK4 Rustica Nova	Okap uchylny Gorenje DVG 6545E	Okap do zabudowy Teka GFH 73

Parametry

Wymiary

Dobierając okap do własnej kuchni musisz dopasować jego szerokość do szerokości kuchenki. Są trzy przyjęte standardy:

• 60 cm (najczęściej kupowane)
• 70 cm
• 90 cm

Na rynku dostępne są również okapy o niestandardowych szerokościach – 50 cm oraz 120 cm.

W przypadku okapów przyściennych można również w zależności od wysokości pomieszczenia dobrać wysokość „komina” (tzw. maskownika). Za standard przyjmuje się wysokość kuchni 2,5 metra. Niemniej jednak maskowniki w większości wypadków są rozsuwane, dzięki czemu ich długość można dopasować nawet do kuchni o niestandardowych wysokościach.

Wydajność

Kolejny istotny parametr to wydajność okapu. Mierzona jest w m³/h. Przed doborem właściwego urządzenia należy określić kubaturę pomieszczenia, w którym będzie ono zamontowane (długość x szerokość x wysokość). Najlepiej, żeby w ciągu godziny okap był w stanie „przerobić” sześciokrotną pojemność kuchni.

Przykładowo – jeśli Twoja kuchnia ma 3 m na 2,5 m, zaś jej wysokość wynosi 2,5 m to kubatura pomieszczenia wyniesie 18,75 m³. Wydajność okapu powinna być równa bądź wyższa niż 112 m³/h.

Whirlpool AKR 420 ME, wydajność: 195 m3/h	Ciarko Astro II wydajność: 420 m3/h	Hotpoint Ariston HZD 9 S IX wydajność: 900 m3/h

Niektórzy producenci zawyżają wydajność swoich okapów i np. podają 600 m³/h, kiedy w rzeczywistości na najwyższym biegu wynosi ona 450 m3/h. Dlatego też część firm dla podkreślenia swojej uczciwości podaje również wydajność rzeczywistą, mierzoną podczas pracy okapu na poszczególnych biegach na profesjonalnej aparaturze.

Liczba biegów

Liczba biegów to inaczej regulacja prędkości pracy. Na najniższym biegu siła ssąca jest najmniejsza, na najwyższym – największa. Są dwa sposoby zwiększa siły ssącej – skokowa i ciągła, za pośrednictwem pokrętła lub przycisków.

Większość okapów ma kilka biegów – od dwóch do czterech. W momencie kiedy na palniku będziesz mieć jedynie czajnik z wodą do zagotowania, nie potrzebujesz dużej siły ssącej do pozbycia się pary. Pierwszy bieg wystarczy w zupełności. Dzięki temu zaoszczędzisz na energii. Najwyższy bieg uruchomisz podczas przygotowywania wystawnej kolacji, kiedy na każdym palniku będzie gotowało się inne danie, a w piekarniku rumienić się będzie pieczeń.

W przypadku regulacji ciągłej zwiększanie siły pracy okapu odbywa się płynnie, tak jak regulacja głośności w wieży stereo. Dzięki temu łatwiej dopasować wydajność pracy okapu do tego co dzieje się na kuchence.

Poziom hałasu

Żeby praca w kuchni była komfortowa, istotna jest również głośność okapu. Dobry okap, w czasie pracy na najwyższym biegu nie powinien przekraczać poziomu 50 dB. Oczywiście będzie jeszcze lepiej, kiedy poziom hałasu będzie niższy niż 50 dB. Jeżeli masz otwartą kuchnię połączoną z salonem, zwróć na ten parametr szczególną uwagę. Głośny okap będzie zakłócał spokój domowników oczekujących w salonie na posiłek. 

Według dyrektyw UE hałas w pomieszczeniach nie powinien przekraczać 40 dB. Wyższy poziom może być już szkodliwy dla domowników. Poniżej szczegółowa tabela norm hałasu w pomieszczeniach zamkniętych.

Na rynku można znaleźć niewiele okapów, które spełniają restrykcyjne normy wyznaczone przez komisarzy UE. Z reguły wartości te oscylują w okolicy 50 dB na najwyższym biegu, czyli nieznacznie przekraczają limity i znajdują się w dopuszczalnym marginesie.

Doskonałym przykładem cichego okapu jest Hotpoint Ariston HZD 9 S IX. Urządzenie to podczas pracy powoduje hałas na poziomie 35 dB. Dla porównania 50 dB można porównać do normalnej konwersacji, czy elektrycznej szczoteczki.

Średnica wylotu

Standard stanowią dwie wartości - 12 i 15 cm. 12 cm w okapach mniejszych i 15 cm w okapach do szerokich płyt kuchennych. Związane jest to bezpośrednio z wielkością montowanych silników. W większych okapach wymagane jest zastosowanie mocniejszych silników, stąd ich większe rozmiary.

Funkcje i wyposażenie dodatkowe

Oświetlenie

Nowoczesne okapy mają wiele dodatków, które pomagają w pracach kuchennych. Takim udogodnieniem niewątpliwie jest dodatkowe oświetlenie. Mogą to być lampki ze zwykłymi żarówkami, świetlówkami energooszczędnymi lub oświetleniem LED. Przydatne są zwłaszcza w ciemnych kuchniach bez okien lub z oknami umieszczonymi od północnej strony. Z reguły są to dwie lub trzy lampy halogenowe, dzięki którym łatwiej będzie Ci zobaczyć, czy kotlet aby się nie przypala.

Czujnik czyszczenia

Niezależnie od tego, czy okap używany jest jako wyciąg, czy pochłaniacz, konieczne jest dość częste czyszczenie filtrów (z siatki aluminiowej, bądź stalowej) z tłuszczu. Niektóre okapy wyposażone są w czujnik, który informuje o konieczności wyczyszczenia filtrów po np. 20 godzinach pracy. Większość filtrów można myć w zmywarkach. Musisz jednak upewnić się, czy filtry w danym modelu można włożyć do zmywarki.

Uwaga! Mycie filtrów aluminiowych w temperaturze wyższej niż 50 stopni Celsjusza może je odbarwiać. Nie wpłynie to na ich działanie, ale bez wątpienia obniży walory estetyczne urządzenia.

Wyłącznik czasowy

Globalo Divida90.2 Max:
okap z czujnikiem czyszczenia,
minutnikiem i wyłącznikiem czasowymNawet po zakończeniu gotowania para oraz dym i zapachy dość długo pozostają w kuchennym powietrzu. Dlatego niektóre marki wyposażają swoje urządzenia w wyłącznik czasowy. Po skończeniu gotowania, wystarczy uruchomić tą funkcję, a okap wyłączy się sam, powiedzmy po 15 minutach.

Minutnik

Przydatną funkcją jest minutnik. A to urządzenie również jest na wyposażeniu niektórych okapów. Pomoże Ci zarówno ugotować jajka na miękko, jak też upiec doskonały biszkopt. Wystarczy wprowadzić odpowiednie ustawienia i po upływie określonego czasu okap sygnałem dźwiękowym poinformuje Cię o zakończeniu gotowania. 

Okap multimedialny

Okap multimedialny Faber Imago +Jeżeli znudził Ci się zwykły wyciąg i masz odpowiednią ilość gotówki (ok. 20 tys. zł), możesz umieścić w swojej kuchni okap multimedialny Faber Imago+. Nie dość, że w maskownicę ma wbudowany 19-calowy telewizor LCD z analogowym i cyfrowym tunerem, to jeszcze może zostać podpięty do Internetu. Posiada zintegrowaną kamerkę internetową oraz złącze USB. Oczywiście może też działać jako wyciąg lub pochłaniacz o imponującej wydajności 870 m³/h. Urządzenie sterowane jest pilotem. Niestety, mocne silniki hałasują. Wynik – 70 dB, czyli tyle co średnio ruchliwa ulica. Przy maksymalnej prędkości pracy możesz nie słyszeć dźwięku z TV.

Wyświetlacz ciekłokrystaliczny

Zastosowanie wyświetlacza wiąże się z innymi dodatkowymi funkcjami. Np. to właśnie wyświetlenie literki C (od angielskiego clean – czyścić) informuje o konieczności umycia filtrów. Na wyświetlaczu również zobaczysz, na którym biegu pracuje okap albo ile minut pozostało do ugotowania danego dania (o ile posiada minutnik).

Sensor zapachu

Sensor zapachu to opcja dla leniwych. Uruchamia okap, kiedy wyczuje w powietrzu opary gotowania i wyłącza kiedy powietrze jest oczyszczone. 

Polecane produkty

Producenci i ceny

Ceny okapów rozpoczynają się już od 100 zł. Najdroższe modele mogą kosztować nawet 20 tys. zł. Oto wybrani światowi producenci okapów:

• Bosch
• Faber
• Globalo
• Elica
• Beko
• Amica
• AEG
• Falmec
• Gorenje
• Maan
• Whirpool
• Ciarko
• Samsung

Ceny okapów są bardzo zróżnicowane. Zależą od wielu czynników: typu okapu, jego rozmiaru oraz w dużej mierze marki. Najtaniej kupisz pochłaniacz o szerokości 60 cm. Za najprostsze zapłacisz za niewiele ponad 100 zł. Jeśli jednak chcesz mieć w kuchni markowy wyciąg lepiej przygotuj się na wyższe wydatki - od 300 zł w górę. Najbardziej ekskluzywne okapy potrafią kosztować grubo ponad 10 tys. zł. Za bardzo dobre urządzenia, naszpikowane czujnikami trzeba zapłacić od 2 tys. zł do 4 tys. zł.

Podsumowanie

Dostęp do olbrzymiego asortymentu nie upraszcza wyboru. Dlatego też warto zawęzić pole poszukiwań, po pierwsze – określając granice własnego budżetu, po drugie – wybierając rodzaj okapu i jego minimalną wydajność. Od wielkości kuchni zależy dobór właściwego urządzenia. Należy określić kubaturę pomieszczenia w którym będzie ono zamontowane (długość x szerokość x wysokość). Jeśli kuchnia jest otwarta, uwzględnić należy również kubaturę jadalni lub salonu, z którym jest połączona i na tej podstawie wyliczyć optymalną wydajność okapu.

Jeśli nie możesz zlokalizować okapu w bezpośrednim sąsiedztwie szybu wentylacyjnego, pozostaje Ci opcja pracy urządzenia w trybie pochłaniacza. Pamiętaj jednak, że nie każdy okap jest do tego przystosowany oraz, że jest to opcja mniej wydajna i droższa ze względu na dodatkowy koszt filtrów węglowych. Umieszczenie okapu warto zatem uwzględnić już na etapie projektowania kuchni.

Jeśli lubisz gadżety i nietuzinkowe rozwiązania, zachwycą Cię okapy z telewizorem albo nawet z komputerem. Musisz jednak wiedzieć, że taki nabytek będzie Cię słono kosztować – wchodzą w grę kwoty, za które można kupić mały dwuletni samochód.

Życzymy przyjemnego gotowania bez oparów w całym mieszkaniu!