Jaki kominek kupić?

Bujany fotel, dobra książka, grzane wino i strzelające w kominku gałęzie. Kiedy termometr za oknem stara się pobić kolejny rekord wskazań poniżej zera, trudno wyobrazić sobie lepszą scenerię dla spędzenia wieczoru. Nie każdy jednak może sobie pozwolić na budowę tradycyjnego kominka. Dla mieszkańców bloków pozostają rozwiązania alternatywne.

Płonący w domu ogień już tysiące lat temu symbolizował ciepło i bezpieczeństwo. Śmiało więc można postawić tezę, że ludzkość została dziedzicznie obciążona pragnieniem posiadania kominka. Jako że polemika z genami mija się całkowicie z celem, nie pozostaje nam nic innego, jak wzięcie pod lupę oferty rynkowej, która obfituje w dziesiątki typów i wzorów kominków. Szczegóły poniżej.

Rodzaje

Wybór kominka powinien być dostosowany do własnych potrzeb i przede wszystkim możliwości. Pierwszy krok to zapoznanie się z metodami zasilania kominków. W zależności od zastosowanego paliwa, różne modele mogą być użytkowane w rożnych warunkach. Oto podstawowy podział, który właśnie uwzględnia rodzaj zasilania – do wyboru masz kominki:

• na paliwo stałe
• gazowe
• elektryczne
• biokominki

Na paliwo stałe

Kominek Turbo Fonte
firmy Miro Les Foyers opalany drewnemSą to kominki tradycyjne, opalane drewnem, rzadziej węglem brunatnym. Charakteryzują się stosunkowo dużą mocą. Mogą służyć do ogrzania całkiem dużego domu lub efektywnego wspomagania innych systemów centralnego ogrzewania (np. elektrycznych, gazowych lub olejowych). Tego rodzaju kominki budowane są najczęściej w salonach domów jednorodzinnych. Teoretycznie możliwe jest również postawienie kominka na paliwo stałe w mieszkaniu domu wielorodzinnego. Nie jest to jednak sprawa prosta. Po pierwsze musi być dostęp do szybu kominowego, co w nowym budownictwie jest mało realne. W przypadku przedwojennych i powojennych kamienic ogrzewanych piecami kaflowymi nie ma z tym większego problemu. Przeszkody znajdą się gdzie indziej – pozwolenie na budowę kominka musi wydać kominiarz jak również administracja budynku. Najczęściej odpowiedź na tego typu prośby jest jedna – negatywna. Szkoda zachodu. Lepiej skoncentrować się na kominkach, które pozwoleń nie wymagają.

Kominki na paliwa stałe można także podzielić na dwa rodzaje:

• otwarte
• zamknięte (z wkładem kominkowym)

Otwarte to najstarszy rodzaj kominka. W dużym uproszczeniu jest to po prostu obudowane z trzech stron palenisko z odprowadzeniem dymu do komina. Mają jedną zaletę – pięknie wyglądają i nie odgradzają domowników od ognia. Pozwalają na bezpośrednie odczuwanie pochodzącego z płomieni ciepła. Co za tym idzie, są mniej bezpieczne w użytkowaniu. Nie ma gwarancji, że iskra z paleniska nie spadnie na dywan i nie spowoduje pożaru. Największą wadą jest jednak niska efektywność. Zaledwie 15 procent uzyskanej ze spalania drewna energii ogrzewa pomieszczenie, w którym znajduje się kominek. Reszta ulatuje z dymem. Śmiało więc można stwierdzić, że w erze oszczędzania energii, kominek otwarty jest ekstrawaganckim marnotrawstwem.

Aby wyprodukować 10 kW energii cieplnej, kominek otwarty musi pochłonąć od 10 do 20 kg suchego drewna.

Kominek zamknięty Sun firmy SchmidZnacznie lepszym rozwiązaniem są kominki zamknięte, czyli wyposażone we wkład kominkowy. Pod względem estetyki niewiele odbiegają od kominków otwartych – od ognia domowników oddzielają drzwiczki z szybą, która się nagrzewa i promieniuje ciepłem. Są za to wyposażone w prosty system, który poprzez regulację dostępu do paleniska powietrza pozwala na kontrolę procesu spalania. Dodatkowo w kominkach zamkniętych spaleniu ulega większość gazów, które w przypadku kominków otwartych trafiają wprost do atmosfery.

Efektywność energetyczna umiejętnie eksploatowanych kominków z wkładami może przekroczyć nawet 80 procent! Jest to zatem rozwiązanie dla osób oszczędnych, którym nie są obojętne losy naszej planety.

Wkłady kominkowe mogą być wykonane z żeliwa (wersja tańsza) lub stali kotłowej. Mogą też być wypełnione gliną szamotową, która świetnie się nagrzewa i długo utrzymuje ciepło.

Jeśli posiadasz już kominek otwarty, ale ze względu na efektywność wkładów, zależy Ci na kominku zamkniętym, możesz dokonać nieskomplikowanej przeróbki, montując w miejscu paleniska specjalną kasetę.

W przypadku kominków na paliwa stałe należy zapewnić odpowiednią przestrzeń na składowanie opału. Trzeba też pamiętać o usuwaniu popiołu i okresowym sprawdzaniu i czyszczeniu szybów kominowych przynajmniej raz w roku – tuż przed sezonem grzewczym.

Kominki gazowe

Dancing Flames,
kominek gazowy firmy Kal FireJak wskazuje sama nazwa zasilane są gazem ziemnym z sieci. Wydawałoby się, że przy zastosowaniu wybuchowego paliwa, użytkowanie tego rodzaju kominków jest bardzo niebezpieczne. To mit. Nowoczesne urządzenia wyposażone są w systemy kontrolujące poziom bezpieczeństwa – w momencie kiedy zgaśnie płomień, natychmiast zostaje odcięty dopływ gazu. Podobnie jest w przypadku, gdy nie ma ciągu w szybie odprowadzającym spaliny – kominek przestaje działać.

Użytkowanie kominków gazowych jest bardzo wygodne. W wielu wypadkach, żeby je uruchomić, wystarczy rozłożyć się na sofie, wziąć do ręki pilota i wcisnąć odpowiedni przycisk. Niektóre modele można też programować – kiedy mają się uruchomić, na ile czasu i kiedy się wyłączyć. Poza tym – dobra wiadomość dla posiadaczy mieszkań – mogą być użytkowane w pomieszczeniach, które nie posiadają przewodów dymowych. Wystarczy dobry, drożny szyb wentylacyjny. Jest jednak ograniczenie – zgodnie z przepisami budowlanymi w budynku wielorodzinnym można umieścić kominki gazowe o mocy do 5 kW.

Kominki gazowe nie są jednak pozbawione wad. Po pierwsze, konieczne jest doprowadzenie instalacji gazowej do pomieszczenia, w którym ma być taki kominek zamontowany, a to na pewno znacznie podniesie koszty. Po drugie, kominki gazowe są po prostu imitacją kominków tradycyjnych. Mimo że palniki zbudowane są w taki sposób, aby jak najbardziej przypominały tradycyjne palenisko, wciąż pozostają jedynie „podróbką”. Nie zapominajmy też o rachunkach za gaz i regularne serwisowanie.

Kominki elektryczne

Dimplex Viana de LuxeZasilane są prądem z sieci, a palenisko w tym wypadku zastępują elektryczne grzałki. W chwili zakupu wydają się tanie, ale ich eksploatacja przy obecnych cenach energii elektrycznej jest kosztowna. Mimo że ciepło w tym przypadku wytwarzane jest bez udziału ognia, bardzo często tego typu kominki imitują płomienie i polana drewna.

Kominki elektryczne są rozwiązaniem dla osób mieszkających w blokach. Nie ma ognia, nie ma spalin, i co za tym idzie, zbędne są kominy, przewody wentylacyjne i kontrole kominiarzy. Kominek elektryczny można ustawić gdziekolwiek bez pytania administracji o zdanie. Tego typu urządzenia, mimo że bywają efektowne, charakteryzują się niską efektywnością. Moc na poziomie od 1 do 2 kW pozwala jedynie na dogrzewanie mieszkania lub ogrzewanie podczas okresów przejściowych jesienią i wiosną.

Biokominki

Biokominek to bardziej gadżet, aniżeli rzeczywiste źródło ciepła. Może najwyżej stanowić wspomaganie dla centralnego ogrzewania. Biokominki spełniają przede wszystkim funkcje estetyczne. Ich działanie opiera się o spalanie bioetanolu, czyli,
L-Shape firmy Polanikamówiąc wprost, alkoholu etylowego (nie polecamy do celów spożywczych, ponieważ jest to alkohol skażony). Efekt spalania to para wodna i dwutlenek węgla. Ilości CO2 są jednak na tyle niskie, że nie wymagane jest podłączenie kominka do przewodów wentylacyjnych. Można zatem powiedzieć, że efektywność biokominka jest 100-procentowa, ponieważ całe wyprodukowane ciepło pozostaje w pomieszczeniu.

Jest to rozwiązanie proste, estetyczne, nawilżające powietrze oraz tanie. Nie wymaga bowiem żadnych dodatkowych instalacji. Wystarczy kominek i butelka spirytusu. Jeden litr wystarczy na kilka godzin działania kominka (nawet do 5 godzin). Nie należy jednak zdawać się całkowicie na moc takiego urządzenia. Nie ma szans, aby zimą biokominek ogrzał mieszkanie. Zapewne znajdą się też osoby, które stwierdzą, że są inne, o wiele ciekawsze metody wykorzystania alkoholu w celu rozgrzania własnego organizmu.

Biokominek można ustawić w dowolnym miejscu mieszkania, a niektóre modele powiesić jak obraz na ścianie.

Wzornictwo

Każdy ma swój gust i smak. Ile osób, tyle opinii na temat wystroju wnętrz i stylistyki kominków. Rynek oferuje jednak tak dużo rozwiązań, że bez wątpienia każdy może znaleźć coś dla siebie. Ze względu na stylistykę wykonania można rozróżnić kominki:

• klasyczne
• rustykalne
• kaflowe
• wolno stojące
• designerskie

Klasyczne

Połączenie klasyki z nowoczesnością,
kominek firmy BrunnerNajbardziej tradycyjne, przypominające takie, które można podziwiać w zabytkowych budowlach. Zachwycają rozmachem, a często również bogatymi zdobieniami. Wśród materiałów wykorzystywanych do ich budowy najczęściej znajduje się kamień, marmur. Doskonale komponują się z wnętrzami stylizowanymi na dawne, pełnymi antyków i zabytkowych bibelotów.

Rustykalne

Nawiązują do stylistyki wiejskiej. Wykonane z polnych kamieni, cegieł, łupanego piaskowca i drewna. Najczęściej nad paleniskiem można znaleźć belkę kominkową, zaś obok półki na drewno. Są mocno rozbudowane, praktyczne, lecz również nie pozbawione charakteru. Są po prostu „swojskie”. Doskonale sprawdzają się w starych wiejskich
Kominek kaflowy Hark marki Miro les Foyersdomach urządzonych w stylu etno, jak również w nowoczesnych wnętrzach, gdzie dużą rolę dekoracyjną odgrywa drewno.

Kaflowe

Obłożone ceramicznymi kaflami wyglądają jak dawne piece kaflowe. Nie oznacza to jednak, że muszą być wykonane w stylistyce rustykalnej. Obecnie kominki kaflowe mogą przybierać wspaniałe, nowoczesne, artystyczne formy. Mogą być bogato zdobione, lub ascetyczne. Mogą ocieplać wnętrza, jak również podkreślać ich surowość. Poza tym, kominki kaflowe są bardzo praktyczne. Obłożona kaflami duża powierzchnia stanowi doskonałe źródło zdrowego, promieniującego ciepła. Kominki kaflowe świetnie sprawdzają się w każdej stylistyce.

Wolno stojące

Koza Siena I firmy RomotopCzyli popularne „kozy”. Są rozwiązaniem pośrednim między piecem, a kominkiem. Bardzo często stosowane w krajach skandynawskich i coraz częściej w Polsce. Wykonane z żeliwa i wypełnione cegłą szamotową, mimo niewielkich rozmiarów, charakteryzują się dość dużą mocą, która z powodzeniem wystarczy na ogrzanie nawet dużego salonu połączonego z jadalnią i kuchnią. Mogą też być obłożone kaflami ceramicznymi. „Koza” doda uroku każdemu wnętrzu.

Designerskie

Prisma H marki Don-BarTutaj granice stanowią jedynie ograniczenia techniczne i krańce wyobraźni. A wyobraźnia, jak wiadomo, niezbyt często uznaje ograniczenia. Łatwo to dostrzec przeglądając współczesne projekty kominków. Nowoczesne, artystyczne wzornictwo potrafi zamienić kominek w dzieło sztuki. Kształty mogą być najbardziej wymyślne, owalne, trójkątne, wielokątne, cokolwiek przyniesie wyobraźnia. Nowoczesne kominki mogą np. zwisać na przewodzie kominowym, zaś palenisko może obracać się na wszystkie strony świata. Tego rodzaju kominki są skierowane do osób najbardziej wymagających, ale też najbardziej majętnych.

Wkład Varm P firmy Sparke
z pryzmatyczną fasadąWybierając kominek do własnego domu, warto również mieć świadomość różnych kształtów fasady paleniska. Fasada może być:

• płaska
• półokrągła
• pryzmatyczna

Kominki z fasadą półokrągłą i pryzmatyczną nadają się do budowy w rogach pomieszczeń.

Bez problemu można też znaleźć kominki otwarte na dwie (tzw. tunele lub vis a vis), a nawet trzy lub cztery strony (całkowicie przeszklone palenisko).

Z punktu widzenia użytkownika istotne jest również w jaki sposób otwierają się drzwiczki kominka. Mogą być pojedyncze, lewe, prawe, podwójne, odchylane pod palenisko.

Parametry

Do najważniejszych parametrów kominków należą:

• moc (moc nominalna)
• sprawność grzewcza
• rodzaj paliwa
• wymiary
• rozmiar paleniska
• średnica wylotu spalin

Moc

Jest to wartość decydująca o skutecznym ogrzewaniu pomieszczeń. Wybierając kominek na paliwo stałe, który ma być jednocześnie podstawowym źródłem ogrzewania domu, koniecznie zapytaj o moc nominalną (to ok. 70 proc. mocy maksymalnej). Większość producentów postępuje uczciwie i podaje właśnie tą wartość. Bywa jednak, że niektórzy podają moc maksymalną, która w warunkach domowych rzadko kiedy jest osiągana.

Moc kominka powinna być dostosowana do metrażu Twojego domu. Przyjmuje się, że na ogrzanie 10 m² mieszkania o dobrej izolacji cieplnej i wysokości pomieszczeń 2,6 m potrzeba od 0,8 kW do 1 kW mocy. Przykładowo, jeśli podsiadasz 150-metrowy dom, będziesz potrzebować kominka o mocy nominalnej od 12 kW do 15 kW. Jeśli jednak posiadasz stary nieocieplony dom, na każde 10 m² należy zabezpieczyć 1,4 kW mocy.

Najmocniejsze kominki osiągają nawet ponad 20 kW mocy. Jeśli chcesz mieć w domu „kozę” możesz wybierać urządzenia o mocy od 3 kW do 17 kW.

W przypadku kominków gazowych instalowanych w budynkach wielorodzinnych, moc nie może przekroczyć 5 kW. W budynkach jednorodzinnych tego typu urządzenia mogą osiągać nawet 21 kW.

Kominki elektryczne w stosunku do innych typów mają bardzo małą moc – od 1 kW do 3 kW.

W przypadku biokominków najczęściej nikt nie bawi się w podawanie mocy. Nie ma bowiem najmniejszych szans, aby takie urządzenie ogrzało mieszkanie.

Sprawność grzewcza

Wartość ta dotyczy kominków na paliwa stałe. Kominki otwarte, jak już wspomnieliśmy, mają niską wartość grzewczą – ok. 15 proc. Kominki z wkładami charakteryzują się znacznie wyższą sprawnością – w granicach 50 – 80 proc. Decydując się na kominek opalany drewnem, wybierz model ze sprawnością grzewczą minimum na poziomie 70 proc.

Rodzaj paliwa

Kominki otwarte i kominki z wkładami opalane są drewnem. Najlepsze są twarde gatunki liściaste – brzoza, buk, jesion, dąb oraz drewno z drzew owocowych. Są wysokoenergetyczne, palą się długo i nie wydzielają substancji smolistych. Średnie spalanie suchego drewna w kominku o mocy 10 kW nie powinno przekraczać 3,6 kg/h.

Kozy mogą być opalane również węglem brunatnym.

Wymiary

Wymiary kominka zależne są przede wszystkim od projektu. Od niego zależy również dobranie wkładu o odpowiednich gabarytach.

Rozmiar paleniska

Najistotniejsza jest jego szerokość. Zależy od niej bowiem maksymalna długość przeznaczonych na opał polan. Dlatego palenisko nie powinno być węższe niż 50 cm. W największych wkładach kominkowych szerokość paleniska wynosi nawet 100 cm.

Średnica wylotu spalin

Od niej uzależniony jest przekrój komina. Jeśli średnica wylotu spalin (czopa) ma powierzchnię mniejszą niż ¼ m², przekrój przewodu kominowego powinien mieć minimalnie 14 x 14 cm lub średnicę 15 cm. Większa średnica wylotu spalin wymaga już budowy komina o minimalnym przekroju 27 x 14 cm lub o średnicy 18 cm.

Funkcje dodatkowe

Decydując się na kominek opalany drewnem, warto rozpatrzyć montaż systemu ogrzewania, który będzie ogrzewał lub wspomagał ogrzewanie całego domu. Do wybory masz:

• płaszcz wodny
• DGP

Kominki z płaszczem wodnym można podpiąć do centralnego ogrzewania. Technologia jest prosta. Przez podwójne ścianki wkładu kominkowego przepływa woda, która po ogrzaniu przepompowywana jest do kaloryferów. Najczęściej kominki z płaszczem wodnym współpracują z tradycyjnymi kotłami lub z ogrzewaniem elektrycznym czy gazowym. Dzięki temu można zmniejszyć rachunki za ogrzewanie.

DGP to skrót od "Dystrybucja Gorącego Powietrza". Zainstalowanie w domu odpowiedniego systemu wentylacyjnego pozwala, opalając kominek w jednym pomieszczeniu, na rozprowadzenie ciepła do wszystkich pomieszczeń.

Kominek można także wykorzystać do ogrzewania wody. Można kupić wkłady kominkowe z tzw. wężownicą, czyli systemem umieszczonych nad paleniskiem rur. Przepływająca przez nie woda nagrzewa się i następnie trafia do kranów w całym domu. Taki system może współpracować z panelami solarnymi, przepływowymi ogrzewaczami wody, bojlerami czy tradycyjnymi kotłami.

Sporym problemem dla użytkowników kominków może być szybko brudząca się szyba w drzwiczkach. Problem ten można rozwiązać, wybierając modele wkładów kominkowych, wyposażonych w:

• szybę samoczyszczącą
• kurtynę powietrzną

Szyba samoczyszcząca to popularne określenie szyby pirolitycznej. Po wewnętrznej stronie ma ona napyloną warstwę tlenków chromu, które podwyższają średnią temperaturę pracy szyby, i co za tym idzie, pozwalają na znacznie lepsze dopalanie sadzy.

Kurtyna powietrzna to nic innego jak układ drobnych otworków wokół drzwiczek kominka, przez które tuż przy powierzchni szyby zasysane jest do wewnątrz zimne powietrze. Tworzy ono wspomnianą kurtynę, utrzymującą spaliny w niewielkiej odległości od szyby, dzięki czemu pozostaje ona czysta.

Większość kominków posiada ręczny system sterowania spalaniem. Polega to po prostu na ręcznym przymykaniu i otwieraniu dostępu powietrza (przez regulację szybra lub szybra i dolotu powietrza). Proces ten można też powierzyć elektronice. Do wkładów kominkowych można dokupić elektroniczne systemy sterowania procesem spalania, które będą dbały o odpowiedni dopływ powietrza i utrzymywanie stałej temperatury spalania (ok. 300^oC).

Producenci i ceny

Najtańsze są kominki elektryczne i biokominki. Najprostsze modele kosztują od 150 do 300 zł. Nie oznacza to jednak, że każdy egzemplarz kupisz w tak niskiej cenie. Najbardziej ekskluzywne biokominki i kominki elektryczne potrafią kosztować powyżej 3 tys. zł. Oczywiście znajdziesz też ofertę pośrednią w granicach 500 – 1500 zł.

W przypadku kominków gazowych rozpiętość cenowa jest jeszcze większa. Najprostsze urządzenia, które stanowią raczej imitację kominka, możesz kupić już za kilkaset złotych. Ceny profesjonalnych, zautomatyzowanych kominków gazowych mogą przyprawić o ból głowy – od ok. 7 tys. zł do grubo ponad 20 tys. zł.

Wciąż najrozsądniejszym wyborem w przypadku posiadaczy domów są kominki opalane drewnem lub kozy. Już za ok. 5 tys. zł można zbudować kominek – inwestując we wkład kominkowy, materiał izolacyjny, prefabrykaty i niezbędne materiały budowlane. Jeżeli jednak celujesz w kominek o dużej mocy z płaszczem wodnym i wężownicą, przygotuj więcej gotówki. Za sam wkład zapłacisz ok. 4 tys. zł w wersji najtańszej. Droższe wkłady kominkowe kosztują od 5 tys. zł nawet do 10 tys. zł.

Jeśli zamierzasz zainwestować w kozę przygotuj się na wydatek przynajmniej 800 zł. Najdroższe modele kosztują ponad 3 tys. zł.

Poszukując kominka, lepiej postawić na markowe produkty. Przyjrzyj się zatem ofercie takich marek jak:

• Arysto
• Austroflamm
• Bodart & Gonay
• Brunner
• Chazelles
• Dave
• Dimplex
• Don – Bar
• Dovre
• Hajduk
• Helex
• Invicta
• Jotul
• Kal Fire
• Kratki Marek Bal
• Lacunza
• Laudel
• Lechma
• Max Blank
• Miro les Foyers
• Morso
• Optiflame
• Planica
• Romotop
• Schmid
• Sparke
• Spartherm
• Supra
• Tarnavva
• Zimpex

Podsumowanie

Jeśli zależy Ci na ogrzewaniu kominkiem domu, skoncentruj się na kominkach na paliwa stałe oraz gazowych. Elektryczne mogą raczej służyć jako urządzenia dogrzewające. Pamiętaj o odpowiednim doborze mocy do metrażu ogrzewanych pomieszczeń (ok. 1 kW na 10 m² powierzchni).
Mieszkańcy budynków wielorodzinnych mają wybór ograniczony. Jeżeli się do nich zaliczasz, lepiej zapomnij o kominku na drewno. Wybierz swój model wśród urządzeń gazowych (o małej mocy), elektrycznych i biokominków. Z czego te ostatnie pełnią przede wszystkim funkcję dekoracyjną.

Życzymy dużo ciepła!