Od pudełeczka z aluminiowej folii po czterokołowe olbrzymy, na których można przygotować posiłek dla batalionu żołnierzy. Wybór grilla powinien zależeć od potrzeb i możliwości finansowych. Czy wiesz, jakie zastosowanie w gastronomii ma lawa wulkaniczna?
Kilka pytań, zanim kupisz
Każdy się z tym zgodzi: grillowane jedzenie wygląda świetnie i jest smaczne. Czy zdrowe? Zdania są podzielone. Za największą wartość tego typu gotowania uważa się pretekst do spotkania z rodziną i przyjaciółmi i wspólnego pichcenia pod chmurką. Na jakim grillu? Żeby wybrać dla siebie właściwy, trzeba nieco pogłówkować.
Gdzie będziesz grillować – na balkonie, tarasie, w ogrodzie, a może na campingu?
Jak dużą masz rodzinę, czy zamierzasz grillować w kameralnym gronie, czy też wyprawiać duże przyjęcia?
Czy interesuje Cię tylko tradycyjne grillowanie, czy też robienie barbeque, a nawet wędzenie?
Czy grilla rozstawiasz raz do roku, czy też w każdy słoneczny weekend?
Rodzaje
Przede wszystkim grille można podzielić ze względu na rodzaj zastosowanego paliwa na:
- gazowe
- elektryczne
- węglowe
- opalane drewnem
Gazowe
Grill gazowy
Cadac Carri Chef DeluxeGrille gazowe dzielą się na dwa rodzaje –
zasilane gazem ziemnym oraz
gazem propan butan z butli. Pierwsze wymagają dostępu do instalacji gazowej. Sprawdzają się w otwartych ogrodowych kuchniach, które są coraz bardziej popularne w Stanach Zjednoczonych. Drugie mogą służyć jako grill przenośny, z powodzeniem używany na campingu. Działanie jest zbliżone do grilla węglowego. Specjaliści zalecają, aby gazowe płomienie nie ogrzewały bezpośrednio rusztu.
Niektóre modele wyposażone są w żeliwne osłony palników, które równomiernie rozprowadzają ciepło po ruszcie. Zastosować możesz również
kamienie lawy wulkanicznej (o tym w dalszej części artykułu), która będzie spełniać identyczną rolę, jak rozżarzone kawałki węgla drzewnego. Decydując się na taki rodzaj grilla, wybierz model, który ma
przynajmniej dwa palniki z regulowaną siłą płomienia.
Zwolennicy grillowania na gazie, jako argumenty „za” przytaczają łatwość obsługi, bezproblemowe rozpalanie i kontrolowanie temperatury. Wyliczono również, że do przygotowania na grillu 100 kg karkówki potrzebować będziesz węgla drzewnego za 120 zł. Przygotowanie takiej samej ilości mięsa na grillu gazowym uszczupli zasoby Twojego portfela o 20 zł.
Elektryczne
Grill elektryczny Weber Q140Grille elektryczne mogą być
dwu- i
jednostrefowe. Pierwsze, podobnie jak niektóre tostery, grillują żywność z dwóch stron jednocześnie. Jednostrefowe mają podobnie jak w grillach tradycyjnych – jedną powierzchnię do obróbki termicznej produktów spożywczych. Rozpiętość form i rozmiarów jest bardzo duża – od niewielkich prostokątnych grillów o niewielkiej mocy po profesjonalne kombajny z kilkoma rusztami, na których jednorazowo można przygotowywać kilkadziesiąt porcji. Grill elektryczny ze względu na
wymóg dostępu do sieci może być stosowany w mieszkaniach, restauracjach, w przydomowych ogrodach, na balkonach, lub na wybranych campingach.
Węglowe
Grille węglowe, mimo rosnącej popularności urządzeń elektrycznych i gazowych, wciąż pozostają liderem sprzedaży. Dlatego ilość dostępnych form i rodzajów pozostaje największa. Od niewielkich jednorazowych hibachi, przez grille kuliste, po ogromne murowane grille stacjonarne. Podstawową zaletą grilla węglowego jest
niezależność od sieciowych źródeł energii. Wystarczy worek węgla oraz podpałka i przygodę z grillowaniem można rozpocząć.
Opalane drewnem
Grillo-kominek
firmy SmokerGrille opalane drewnem to urządzenia największe i – ze względu na gabaryty – najmniej mobilne (często murowane). Z drugiej strony niektóre z nich – zwłaszcza
grillowędzarnie – dają użytkownikowi znacznie więcej możliwości aniżeli grill tradycyjny. Zatem jeżeli obok tradycyjnego grillowania interesuje Cię przyrządzanie
barbeque i
wędzenie ryb, poszukaj takiego urządzenia.
Parametry
Podstawowym parametrem jest
powierzchnia rusztu i tyczy się każdego rodzaju grilla. Nieważne – elektryczny, gazowy, czy węglowy – ta wartość powinna zainteresować Cię w pierwszej kolejności. Bardzo istotne jest określenie własnych potrzeb. Zachodzi prosta zależność – im większa rodzina i bardziej rozwinięta sieć kontaktów na Facebooku, tym większego grilla będziesz potrzebować. Profesjonalne grillowędzarnie np. opisywane są dodatkową wartością – ilością przygotowywanych porcji na godzinę. I tak, za pomocą największych np. Smoker I lub Smoker II można obsłużyć do kilku tysięcy głodnych klientów w godzinę.
Istotną wartością grilla elektrycznego jest moc określana w watach i kilowatach. Najsłabsze mają niewiele powyżej 1000 W, zaś najmocniejsze, profesjonalne sprzęty nawet do 5 kW.
Budowa
Minimalistyczny grill
typu hibachiNajprostsze to grille typu
hibachi. Prostota i duża mobilność to podstawowe cechy tego typu rusztów. Zbudowane na bazie prostokąta posiadają dość płytkie palenisko oraz ruszt. Tyle. I wcale to nie jest za mało. Decydując się na taki typ, wybierasz wersję najmniej wymagającą. W przypadku hibachi należy zwrócić uwagę na jedną kwestię – czy wysokość rusztu jest regulowana. Najlepiej, żeby były dwa mniejsze ruszty. Przykładowo, w różnej odległości od rozżarzonych węgli - na jednym opiekasz mięso, a na drugim warzywa.
Grill kulisty – rewolucja rozpoczęła się w 1952 roku. W fabryce boi Weber Brother Metal Works George Stephen przekroił bojkę na pół, zamocował nóżki, zaś z drugiej połówki uczynił pokrywkę. Tak powstał pierwszy grill kulisty i nadeszła era grillowania. Grill kulisty z przykrywką jest równie mobilny, co małe hibachi, jednak daje znacznie więcej możliwości. Bardzo łatwo jest zaaranżować strefy o różnych temperaturach. Im dalej na ruszcie od środka, tym temperatura niższa. Poza tym stosując różne aromaty – piwne, winne, drzewne – można pod pokrywą przygotować doskonałe bbq. Duże grille kuliste dają nawet możliwość upieczenia całego kurczaka.
Grill kominowy – jego podstawę stanowi długi komin, który jednocześnie odpowiada za wytworzenie ciągu. Grille kominowe najczęściej składane są z kilku elementów. Wybór takiego urządzenia daje Ci dodatkowe możliwości: łatwe czyszczenie misy, szybkie rozpalanie, kontrolowanie temperatury poprzez regulację dostępu powietrza. Poza tym warto podkreślić fakt, że tego rodzaju grille są po prostu ładne.
Grill palenisko – to nic innego jak stalowa misa ustawiona na niskich nóżkach. Pozwala na bezpieczne rozpalenie ogniska w ogrodzie, a w razie potrzeby może służyć jako grill. Wystarczy na misę położyć ruszt.
Grillowędzarnie przypominają bardziej kuchnie polowe. Często zbudowane są na bazie przyczepek lub nawet przyczep, które mogą być holowane przez samochód. Oprócz rusztów są wyposażone w komorę do wędzenia.
Niezależnie od tego, jaki wybierzesz grill, najważniejsze, aby był wykonany z dobrych materiałów –
nierdzewnej stali, (niektórzy producenci oferują wytrzymałą emaliowaną porcelaną stal – np. Weber),
chromowanej stali, lub
żeliwa (kratki rusztów),
aluminium (osłony, rączki, uchwyty).
Osobno warto wspomnieć o grillach ceramicznych. Są bardzo wytrzymałe, doskonale utrzymują temperaturę, zużywają mało węgla i są piekielnie drogie. Przykładem jest cała seria grillowędzarek ze Stanów Zjednoczonych Big Green Egg.
Wybierając grilla, sprawdź nóżki i kółeczka. Palenisko musi stać stabilnie – nawet na nierównym terenie. Kiedy Twoje steki wylądują w piasku, a rozżarzone węgle potoczą się do namiotu lub na ulubiony materac, będzie na to za późno. Zatem kółka i nóżki – muszą być z dobrych materiałów, porządnie dopasowane i przykręcone. Warto jest przeciągnąć upatrzony obiekt po sklepie. Jeśli łatwo Ci będzie się z nim poruszać i w dodatku nie rozpadnie się po drodze, a przy okazji będzie spełniać szereg innych warunków – grill został odnaleziony.
Grill murowany
w stylu The FlinstonsIstnieją również
grille murowane, lub
grillowędzarnie ogrodowe. Ciężko się z nimi poruszać, ale mają też swoje zalety. Często są wpisane w projekt wiaty, dzięki czemu można spokojnie grillować nawet w deszczowe dni. Kształt i materiał zależy od fantazji projektanta. Można nawet spotkać budowle w stylu epoki kamienia łupanego inspirowane kreskówką The Flinstones.
Grillo-lodówka Grill ICEO fantazji projektantów może świadczyć również połączenie dwóch przeciwstawnych jak ogień i woda urządzeń w jedno – mianowicie
lodówki z grillem. W górnej części znajduje się palnik zasilany propan butanem z butli, zaś w dolnej przenośna lodówka. Całość usadowiona wygodnie na kółkach. W dodatku konstrukcja ma charakter walizkowy. Po ostudzeniu urządzenie można złożyć, wyjąć rączkę i bezpiecznie się oddalić. Wymyślili to oczywiście Amerykanie. Cena: 3,5 tys. zł
Dodatkowe wyposażenie
Wszelkie szufladki do usuwania popiołu, ociekacze do tłuszczu, blaty na talerze i do przygotowywania dań, dodatkowe stoliki, czy wbudowane termometry nie mają znaczącego wpływu na jakość grillowanych potraw. To zależy przede wszystkim od wprawy kucharza. Jedno jest pewne – czynią życie i portfel lżejszymi.
Są jednak elementy, które mogą zmienić Twojego grilla w urządzenie bardziej funkcjonalne. Oto kilka przykładów:
- rożen obrotowy
- patelnie i tacki
- kamienie do pizzy
- dostawiane ruszty i stojaki
- kosze do węgla i brykietu
- przenośne termometry
- kamienie lawy wulkanicznej
- ruszt węglowy
- termometr
- systemy regulacji dostępu powietrza
Rożen obrotowy możesz zamontować na grillu kulistym. Będzie jak znalazł, jeśli postanowisz spróbować upiec na grillu kurczaka, indyka, albo jagnięcy udziec. Niektóre modele, aby pozbawić Twoje życie resztek ruchu i radości z kręcenia korbką, wyposażone są nawet w elektryczne silniki.
Patelnie i tacki najlepsze będą żeliwne i emaliowane. Dzięki nim nie będziesz walczyć z rybą, która właśnie postanowiła przykleić się do kratki, albo stawiając na oryginalność, usmażysz na grillu jajka sadzone. Rozwiązanie dobre również do pieczenia rozdrobnionych warzyw, grzybów, które mają tendencję do kończenia kulinarnej podróży w płomieniach, a nie u zaplanowanego celu – czyli w żołądku.
Kamienie do pizzy to nic innego jak kamienne blaty, które umieszcza się na ruszcie z ułożoną na wierzchu pizzą. Można na nich piec także chleb.
Dostawiane ruszty i stojaki umożliwią Ci powiększenie powierzchni grilla i organizację przestrzeni w pionie. W jaki sposób? Grillując piętrowo. Niżej umieszczasz produkty świeżo położone na ruszt, zaś wyżej te, które muszą jedynie „dojść”. Możesz w ten sposób rozdzielić warzywa i mięsa. Poza tym dostępne są specjalne ruszty do szaszłyków, lub pionowe stojaki do kurczaka.
Kosze do węgla i brykietu przydadzą się, jeśli zamierzasz zaaranżować w swoim grillu strefy o różnych temperaturach. Możesz to osiągnąć właśnie przez zastosowanie metalowych koszy. Po prostu żar będzie znajdował się w miejscu, w którym ustawisz kosz z brykietem i w tym miejscu uzyskasz wyższą temperaturę.
Przenośny termometr cateringowy ma tą przewagę nad termometrem wbudowanym w grilla, że można nim sprawdzić temperaturę wewnątrz pieczeni. Według unijnych norm mięso uważa się za gotowe, jeżeli temperatura w środku wyniesie minimum 75 stopni. Nie tyczy się to steków, które mogą być przyrządzone jako „blue rare”, czyli jedynie minimalnie opiekane z zewnątrz.
Lawa wulkaniczna jest błogosławieństwem dla grilli gazowych i elektrycznych, w których ruszt umieszczony jest bezpośrednio nad palnikami, czy grzałką. W takiej sytuacji nad źródłem ciepła warto rozłożyć siatkę i wysypać na nią lawę wulkaniczną. Rozgrzane kamienie będą działać podobnie jak rozżarzone węgle.
Ruszt węglowy to patent na przedłużenie żywotności grilla. Węgle nie stykają się bezpośrednio z misą, lecz wypalają się na specjalnym ruszcie. Ścianki misy nie mają zatem bezpośredniego kontaktu z żarem i nie są wystawione na działanie bardzo wysokich temperatur.
Termometr – niektóre grille mają zamontowany w pokrywie termometr, co pozwala na łatwiejsze kontrolowanie temperatury przyrządzanych potraw. Ma to znaczenie zwłaszcza podczas grillowania w stylu barbecue, kiedy na początku potrzebna jest bardzo wysoka temperatura, a później coraz niższa.
Systemy regulacji dostępu powietrza – w jednym grillu mogą znajdować się nawet dwa, jeden u spodu urządzenia, drugi w pokrywie. Ograniczając dostęp powietrza, zmniejszysz ogień. Umiejętne korzystanie z tych rozwiązań stwarza możliwości łatwego kontrolowania temperatury i tym samym bardziej komfortowego grillowania.
Jeśli zdecydujesz się na zakup dodatkowych akcesoriów do Twojego grilla, musisz liczyć się ze sporymi wydatkami. Obrotowy ruszt z silniczkiem potrafi kosztować 600 zł, a zestaw niewielkich szpad ze stojakiem do szaszłyków 140 zł.
Tak naprawdę potrzebujesz tylko jednego dobrego narzędzia –
poręcznych szczypiec, które można kupić już za kilkanaście złotych, choć za lepszą jakość przyjdzie zapłacić kilkakrotnie więcej – nawet do 100 zł.
Z niewielkim wydatkiem będzie wiązał się zakup drewnianych wiórów, które dosypane do węgla dodadzą Twoim potrawom wyjątkowego charakteru.
Jabłoń, wiśnia, orzech? Wybór należy do Ciebie. Warto poeksperymentować.
akcesoria |
cena |
Drewienka do podwędzania |
30 - 40 zł |
Szczypce |
15 - 170 zł |
Ruszt do pieczenia kukurydzy |
50 - 60 zł |
Silikonowy pędzelek na oliwę |
40 - 50 zł |
Stojak do kurczaka |
50 - 170 zł |
Krzesiwo |
25 - 80 zł |
Kamienie lawy wulkanicznej |
30 - 50 zł
(3 kg) |
Kamień do pizzy 30 x 44 cm |
209 zł |
Płyta do smażenia Genezis |
390 zł |
Ruszt obrotowy
Weber Spirit 8492 |
512 zł |
Producenci i ceny
Najtańsze grille można kupić już za kilkanaście złotych. Należy liczyć się jednak z tym, że tego rodzaju sprzęt może polec na polu chwały już w trakcie pierwszego sezonu użytkowania. Z drugiej strony, jeśli grillowanie przytrafia Ci się dwa razy do roku, tani model może być doraźnym rozwiązaniem.
Jeżeli jednak grilla rozstawiasz każdego bezchmurnego dnia, warto zastanowić się nad modelem droższym, lepiej wykonanym, ze zdecydowanie trwalszych materiałów. Oto kilka marek, które warto polecić:
- Weber
- Broil King
- Campingaz
- Cadac
- Elektrolux
- Floraland
- Sagaform
- Big Green Egg
- Barbecook
- BergHoff
- Landmann
Na pytanie ile kosztuje grill ciężko jednoznacznie odpowiedzieć. Najtańsze modele węglowe dostępne w supermarketach są wycenione na 9,99 zł. Sprzęt lepszy jakościowo to już wydatek między 50 - 150 zł. Najlepsze grille węglowe kosztują od 250 zł do ponad tysiąca złotych. Ceny grilli elektrycznych w zależności od rozmiarów kształtują się na poziomie 70 - 300 zł. Grille gazowe należą do urządzeń drogich. Nawet najtańsze kempingowe gazowce zubożą Twój budżet o kilkaset złotych. Najlepsze, ogromne grillowe kombajny potrafią kosztować ok. 4 tys. zł. Najdroższe są profesjonalne grillowędzarnie. Za taki sprzęt trzeba zapłacić nawet ponad 10 tys. zł.
Podsumowanie
Wspólne przyrządzanie jedzenia z przyjaciółmi i rodziną to największa zaleta grillowania. I wcale nie trzeba wydawać ogromnych pieniędzy na porządnego grilla, który posłuży przynajmniej kilka sezonów.
Gdzie będziesz grillować – na balkonie, tarasie, w ogrodzie, a może na campingu?
Jeśli jesteś „łazikiem”, nie potrafisz usiedzieć w miejscu, a grilla będziesz używać na campingach, w drodze, w górach – wybierz opcję zabierającą jak najmniej miejsca. Rozwiązaniem może być
Grilliput, czyli turystyczny grill firmy Nuardis GmbH. Kosztuje 150 zł, a złożony można schować do kieszeni w plecaku.
Grillowanie na balkonie? Proszę bardzo – wybierz grill balkonowy Bruce z uchwytami, które pozwolą ci powiesić go na barierce jak doniczkę. Koszt 190 zł. Możesz też zdecydować się na niewielki grill elektryczny. Pomysł o tyle dobry, że sąsiedzi nie będą narzekać na dym.
Natomiast grillowanie stacjonarne pozwala już na rozwinięcie możliwości. W ogrodzie możesz postawić grill murowany, gazowy, elektryczny, węglowy, grillowędzarnię – wszystko zależy od fantazji i zasobności portfela.
Jak dużą masz rodzinę, czy zamierzasz grillować w kameralnym gronie, czy też wyprawiać duże przyjęcia?
Jeśli zamierzasz przygotować posiłek dla dwudziestu osób, a do dyspozycji będzie tylko grill, którego średnica rusztu wynosi mniej niż 40 cm, goście będą musieli czekać tygodniami na swojego hamburgera. Pamiętaj, powierzchnia grilla musi być dostosowana do potrzeb. Na większe przyjęcia dobrym rozwiązaniem są grille gazowe o potężnej powierzchni, mieszczącej jednorazowo nawet kilkadziesiąt porcji.
Czy interesuje Cię tylko tradycyjne grillowanie, czy też robienie barbeque, a nawet wędzenie?
Tradycyjne grillowanie nie ma większych wymagań. W zasadzie wystarczy palenisko i rozstawiona kratka. Jeśli chcesz zrobić bbq, musisz mieć grilla z przykryciem, aby przygotowywane produkty „przeszły” wybranym aromatem i miały posmak wędzonki. Jeśli Twoje ambicje zahaczają jeszcze o wędzenie, wybór pozostaje jeden – grillowędzarnia.
Czy grilla rozstawiasz raz do roku, czy też w każdy słoneczny weekend?
Tu kwestia rozbija się o koszty. Chcesz grillować często, przygotuj odpowiednią gotówkę. Grill za kilkanaście złotych może tego nie przeżyć. Inna sprawa jeśli kupisz Webera z nierdzewnej emaliowanej porcelaną stali, wydasz kilkaset złotych, ale radość z używania sprzętu wysokiej jakości przyćmi gorycz uszczuplenia o sporą kwotę zasobów portfela.
Smacznego!