Jaką kosiarkę ogrodową kupić?

Przedmieścia: na podjazdach z granitowej kostki niemieckie limuzyny, za bramą trawa przystrzyżona jak w ogrodach angielskiej królowej. Zróżnicowanie klasy średniej można mierzyć parametrami kosiarek. Jedni mogą na nich jeździć, inni muszą je pchać. Czy wiesz, czym jest mulczowanie trawy?

Typy – mechanizm tnący

Kosiarki można podzielić na kilka sposobów. Rozróżniamy je ze względu na zastosowany mechanizm tnący, sposób wyrzutu skoszonej trawy, rodzaj zasilania, lub jego brak. Do wyboru masz kosiarki samobieżne, lub takie, które musisz pchać. Poza tym w ofercie sklepów ogrodniczych są jeszcze kosy mechaniczne lub wielofunkcyjne traktory, które oprócz koszenia mogą wykonać w ogrodzie wiele więcej.

Mechanizm tnący

  • tradycyjny
  • rotacyjny
  • żyłkowy
  • wrzecionowy
  • bijakowy
  • karczujący
  • listwowy

Kosiarka tradycyjna Green Technology GTM 530 PS
Kosiarka tradycyjna
Green Technology GTM 530 PSKosiarki z tradycyjnym mechanizmem tnącym mają zamontowane jedno ostrze, które obraca się w poziomie. Takie rozwiązanie stosowane jest w narzędziach służących do koszenia niewielkich i niezróżnicowanych pod względem rzeźby terenu powierzchni.

Rotacyjne przeznaczone są do koszenia dużych powierzchni. Ostrza ukryte są w bębnie, którego średnica odpowiada szerokości koszenia. Są też wersje dyskowe – gdzie ostrzem jest dysk. Kosiarka rotacyjna, obracając się wokół własnej osi, może kosić na zróżnicowanym terenie. Przeznaczona jest do wysokiej trawy.

Mechanizm żyłkowy najczęściej stosowany jest w tzw. kosach mechanicznych, ale również w kosiarkach. Żyłka (lub dwie) przytwierdzona do obrotowej końcówki, kręci się z dużą prędkością i w ten sposób wykonuje swoją pracę. Tego rodzaju sprzęt najlepiej sprawdza się przy koszeniu trudno dostępnych dla innych typów kosiarek miejsc – przy krawężnikach, w okolicach drzew i budynków.

Wrzecionowe, jak sama nazwa wskazuje, mają zamontowane walcowate wrzeciono, które tnie trawę, obracając się wokół własnej osi. W większości przypadków stosowane w urządzeniach napędzanych siłą mięśni. Przeznaczone są do trawników utrzymanych w dobrym porządku. Nie nadają się do wyższej trawy!

Kosiarka listwowa Stiga - GGP Silex 87 B
Kosiarka listwowa
Stiga - GGP Silex 87 BKosiarki bijakowe skoszą wszystko. A to za sprawą mechanizmu, który jest zdolny do pokonania krzaków, samosiejki drzew i grubych chwastów. Charakteryzuje się kilkunastoma lub kilkudziesięcioma ostrzami w kształcie litery „L” lub „T”, które obracają się w pionie tnąc wszystko, co napotkają na swojej drodze.

Kosiarki karczujące wyposażone są w jeden długi nóż, z którego odchodzą niewielkie nożyki uchylne. Nie koszą, lecz miażdżą, co stanie im na drodze. Przeznaczone są dla osób, które mają do wykoszenia ary nieużytków.

W przypadku mechanizmu listwowego trawę ścinają noże ułożone obok siebie na poruszającej się w poziomie listwie. Tego typu kosiarki nadają się do koszenia większych areałów i wysokiej trawy.

Kosiarki bijakowe, karczujące, listwowe i rotacyjne są bardzo dobre i dlatego używane najczęściej w celach komercyjnych. Są też dość drogie, dlatego rzadziej wybierane przez konsumentów indywidualnych.

Typy – zasilanie

  • elektryczne
  • spalinowe
  • bezsilnikowe

Kosiarki elektryczne przeznaczone są dla osób z niewielkimi przydomowymi trawnikami od 300 do 500 m2. Najczęściej są to kosiarki z plastikowymi obudowami, nieprzystosowane do pracy w wysokiej trawie. Nadają się do koszenia niewielkich, zadbanych i równych obszarów. Silniki zasilane są z sieci, zatem dodatkową niedogodnością jest poruszanie się z kablem. Część kosiarek elektrycznych wyposażono w akumulatory, wtedy odpada problem kabla, pojawia się za to ograniczenie czasu pracy pojemnością akumulatora. Poza tym dochodzi dodatkowa waga, co nie jest – w przypadku kosiarek bez napędu na koła – bez znaczenia.

Kosiarki z silnikami spalinowymi skierowane są do odbiorców z identycznymi areałami jak do kosiarek elektrycznych, ale bez dostępu do sieci elektrycznej. Z większymi areałami terenów zielonych – od 400 – 500 m2 w górę mogą zmierzyć się mocniejsze kosiarki spalinowe (od 4 – 5 KM). W zależności od zastosowanego mechanizmu tnącego, mogą być używane do koszenia średniej lub wysokiej trawy, porządkowania zaniedbanych trawników, a nawet do karczowania zakrzaczonych nieużytków.

Dostępne są z silnikami benzynowymi dwu i czterosuwowymi (te drugie nie wymagają mieszanki benzyny i oleju, są cichsze i powodują mniej wibracji). Większe kosiarki samobieżne i traktorki ogrodowe wyposażane są w silniki diesla.

Kosiarka bez silnika to rozwiązanie na wskroś ekologiczne. Pchając kosiarkę napędzasz mechanizm obracający wrzeciono, które z kolei kosi trawę. Nie jest to jednak urządzenie, które można używać na większych powierzchniach i przy wyższej trawie.

Typy – kosy, kosiarki i traktorki

Kosa spalinowa Kawasaki KBH48A
Kosa spalinowa
Kawasaki KBH48AKosy mają bardzo charakterystyczną budowę. Z reguły na długim wysięgniku, który mocuje się na pasach, z jednej strony zamontowany jest silnik, z drugiej mechanizm tnący. Kontrolowanie odbywa się za pomocą dodatkowych uchwytów. Istnieją również kosy, które mają silnik w swojego rodzaju plecaku – stąd nazwa: plecakowe. Napęd przekazywany jest za pomocą elastycznego przewodu do wysięgnika, a następnie do mechanizmu tnącego. Drugie rozwiązanie stosowane jest z reguły w mocniejszych kosach profesjonalnych, które mogą być używane do wykaszania zarośli, krzaków i bardzo wysokiej trawy.

Największą zaletą kos i podkaszarek jest łatwość manewrowania. Z takim sprzętem dotrzesz w miejsca zupełnie nieosiągalne dla tradycyjnych kosiarek – stoki i zbocza wzgórz, wąwozy, rowy, okolice zadrzewione, czy w bezpośrednie sąsiedztwo budynków lub krawężników. I to Ty, nie mechanizm, będziesz decydować o wysokości koszenia.

Kosiarki tradycyjne osadzone są na kółkach. Silnik montowany na górze przekazuje napęd do mechanizmu tnącego ukrytego pod obudową. Ta z kolei może być wykonana z plastiku lub metalu. Plastikowe są lżejsze, jednak mniej wytrzymałe (może je uszkodzić np. uderzenie kamienia). Doskonałym rozwiązaniem jest obudowa z aluminium. Materiał ten gwarantuje niską wagę, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiej odporności.

Kupując kosiarkę zwróć uwagę na kółka. Najlepiej, żeby były osadzone na metalowych łożyskach, dzięki czemu łatwiej je pchać. Poza tym im większe kółka tym lepiej.

Traktorki posiadają napęd przekazywany na koła (dwa lub cztery) i do mechanizmu tnącego. Operator takiej maszyny podczas pracy siedzi w fotelu z reguły umiejscowionym nad osłoną ostrza. Ze względu na masę, traktorki są wyposażone w mocniejszy silnik – od 6 do nawet 30 koni mechanicznych.

Parametry

Podstawowe parametry kosiarek to:

  • moc (KM – spalinowe; lub W – elektryczne)
  • szerokość koszenia
  • wysokość koszenia (najczęściej regulowana)

Silniki kosiarek elektrycznych mają moc mierzoną w watach. Najsłabsze mają ok. 1100 W zaś najmocniejsze 1800 W. Szerokość koszenia wynosi od 30 cm do 50 cm. To wystarczy, żeby bez większego bólu skosić trawnik o maksymalnej powierzchni 600 m2.

Standardowe „spalinówki” mają moc 3,5 KM, co daje możliwość koszenia na szerokości maksymalnie do 50 cm. Najmocniejsze samobieżne kosiarki mają po 30 KM i jednorazowo koszą pas o szerokości prawie 2 m.

Moc, niezależnie od tego czy masz do czynienia z zasilaniem elektrycznym, czy spalinowym, przekłada się na szerokość koszenia i na wydajność kosiarki.

Do wyboru są również kosy oraz podkaszarki spalinowe o mocy ok. 1 KM do 3 KM i elektryczne o mocy od 300 W do 1000 W. Szerokość koszenia waha się od 20 cm (w przypadku najsłabszych kos elektrycznych) do 50 cm (w przypadku najmocniejszych spalinówek).

Wybierając kosiarkę dla siebie sprawdź, czy ma kilkustopniową regulację wysokości koszenia. Najczęściej jest to 2 do 6 – 8 cm. Najlepiej kupić sprzęt z regulacją centralną – ustawienie wysokości odbywa się za pośrednictwem jednej dźwigni. W tańszych kosiarkach trzeba regulować wysokość przy każdym kółku.

Wyrzut trawy

Kosiarka może pozbywać się skoszonej trawy na kilka sposobów – wyrzucając ją z boku, z tyłu, z przodu lub układając pokos na bok. Wybór zależy od twoich indywidualnych potrzeb. Jeśli zamierzasz kupić kosiarkę z koszem zbierającym trawę (o koszu czytaj w dalszej części tekstu), lepsze jest rozwiązanie wyrzutu z tyłu lub przodu kosiarki. Jeśli zamierzasz zebrać susz, lepsza będzie kosiarka z wyrzutem bocznym, lub układająca pokos na bok (to zastosowanie jest najlepsze w przypadku wysokiej trawy).

Dodatkowe funkcje i wyposażenie

Mulczowanie trawy

Funkcja ta jest bardzo przydatna dla tych, którzy nie zamierzają zgrabiać siana i cenią sobie oszczędność czasu. Mulczowanie to nic innego, jak rozdrabnianie. Posiekana bardzo drobno trawa jest wyrzucana na trawnik, gdzie szybko się rozkłada, stanowiąc doskonały nawóz dla rosnących roślin. Przy okazji tworzy trzymającą wilgoć ściółkę, co z kolei doskonale sprawdza się w upalne dni.

Kosze

Dostępne w przypadku kosiarek bez oraz z funkcją rozdrabniania trawy. W tym, przypadku również można mówić o dużej oszczędności czasu, ponieważ nie tracisz go na zagrabianie pokosu. Dostępne są kosze o różnej pojemności, przeciętnie: od 30 do 60 litrów (w koszących traktorkach pojemność może wynosić nawet ponad 200 litrów).

Dodatkowe tarcze

Kosy mechaniczne można doposażyć (często są w zestawie) w tarczę trzy-, cztero-, ośmio-, sześćdziesięcio- lub osiemdziesięciozębną do wycinania krzaków i cięcia gałęzi (może służyć np. do zbioru wierzby energetycznej). Dodatkowy asortyment może zmienić kosę w kultywator, nożyce do żywopłotu i okrzesywarkę do gałęzi.

Rozrusznik

Kosiarki i kosy spalinowe uruchamiane są zazwyczaj za pomocą rozrusznika z linką (gwałtowne szarpnięcie powoduje uruchomienie). Są jednak modele wyposażone w rozrusznik elektryczny. Jedyna wysiłek, jaki musi podjąć użytkownik to nacisnąć guzik rozrusznika (o ile wcześniej otworzył zawór paliwa i wyłączył blokadę silnika).

Blokada mechanizmu koszącego

W momencie zagrożenia lub np. najechania na fragmenty starego ogrodzenia zatrzymuje ostrza lub ostrze w pół obrotu. Dla własnego bezpieczeństwa sprawdź, czy kosiarka, którą zamierzasz kupić, ma tą funkcję.

Napęd na koła


Kosiarka NAC C460VH z napędem
i koszem na trawęNiektóre kosiarki mają do dyspozycji użytkownika napęd na koła. Jest to o tyle wygodne, że podczas pracy nie trzeba używać siły. Kosiarka jedzie sama. Są to urządzenia o mocy minimum 4 KM i są kilkaset złotych droższe od modeli bez napędu. Zastosowanie napędu wiąże się z tym, że kosiarka „przytyje” kilka kilogramów. I mimo łatwiejszego prowadzenia po prostej, trudniejsza będzie w manewrowaniu.

Inaczej rzecz przedstawia się w przypadku kosiarek rotacyjnych. Stoją na dwóch kołach, zaś z przodu opierają się na dysku ślizgowym, umieszczonym pod bębnem lub tarczą tnącą. Bez najmniejszego kłopotu taki sprzęt można odwrócić o 180 stopni w miejscu. Podobnie rozwiązano sprawę napędu w kosiarkach listwowych, z tym że są one o wiele cięższe (nawet 70 kg), więc obrót wymagać będzie znacznie więcej wysiłku.

Zyskasz ogromne pole do manewru, jeśli zdecydujesz się na traktorek ogrodowy z możliwością rozbudowy. Poważny wydatek (minimum 5 tys. zł) zwróci się zwiększeniem zakresu możliwych do wykonania prac. Zakup dodatkowych akcesoriów może zamienić Twój traktorek w kombajn, który będzie spełniał rolę pługa śnieżnego, kosiarki z pojemnym koszem, lub zgrabiarki, lub niewielkiego kultywatora.

Producenci i ceny

Firmy, których produkty z dumą są wystawiane w renomowanych salonach sprzętu ogrodniczego to:

  • Stiga
  • Solo
  • Honda
  • Castelgarden
  • Oleo-mac
  • Victus
  • Kawasaki (kosy spalinowe)
  • Stihl

Rozpiętość cen kosiarek jest ogromna. Najtańsze markowe modele elektryczne można kupić już za 700 – 800 złotych. W supermarkecie kupisz tzw. „no name`a” za 500 zł. Najdroższe samojezdne kosiarki potrafią kosztować 150 tys. zł.

Kosiarka Typ Moc Szerokość koszenia Cena
Stiga ST 350 J wykaszarka elektryczna 300 W 24 cm 109 zł
Kawasaki KBH 27   kosa spalinowa 1,6 KM 30 cm 1 399 zł
Oleo-Mac G 48 PE kosiarka elektryczna 1600 W 46 cm 849 zł
46 BR Comfort, B&S 450 kosiarka spalinowa z napędem 4,5 KM 46 cm 1 350 zł
Stiga Handyclip kosiarka wrzecionowa ręczna x 40 cm 278 zł
Stiga Villa 520 kosiarka traktorek 12,5 KM 90 cm 11 599 zł
Etesia Attila 180 kosiarka/karczownica samojezdna 30 KM 180 cm 142 000 zł
Dakr Mower BLP 60 kosiarka rotacyjna (bez napędu kół) 5,5 KM 60 cm 3 200 zł
Stiga Silex 87 B kosiarka listwowa 6 KM 87 cm 3 699 zł

Sprzedawcy przestrzegają przed kupowaniem typowej „chińszczyzny”. Kosiarki z półek supermarketów są często uszkodzone, zanim z pudełka trafią na trawnik. W najlepszym wypadku psuje się coś po dwóch koszeniach. Oczywiście nie jest to reguła. Jedne są lepiej wykonane, inne gorzej. Więc jeśli skusisz się na niską cenę, dokładnie sprawdź urządzenie, które zamierzasz kupić. Spróbuj kosiarkę kilkakrotnie uruchomić, przejedź nią po kilkanaście metrów w przód i w tył.

Serwis

Dobierając kosiarkę do swojego ogrodu, niezależnie od tego, czy będzie to sprzęt elektryczny, czy też spalinowy, należy sprawdzić koszty i dostęp do serwisu. Po prostu, przed zakupem danego modelu zadzwoń do serwisanta i dowiedz się: ile kosztuje wymiana kółka, paska napędowego, czy noża tnącego. Taki zabieg jest istotny zwłaszcza w przypadku tańszych kosiarek, które możesz znaleźć na półkach supermarketów. Gwarancja często nie obejmuje znaczącej części podzespołów i naprawy należy przeprowadzać na własny koszt. I tak w przypadku kosiarki, która kosztuje 500 zł, wymiana noża za 150 zł, lub jednego kółka za 90 zł może przestraszyć. Tym bardziej, że jedno uderzenie o kamień prawdopodobnie skrzywi ostrze, więc takich napraw może być w ciągu jednego sezonu więcej. Warto zatem rozpatrzyć zakup sprzętu droższego, z którym będzie mniej problemów.

Dobrze jest również sprawdzić, czy serwis znajduje się w okolicy miejsca zamieszkania. Wysyłka kosiarki do naprawy wiąże się z reguły z tygodniami oczekiwania na naprawione narzędzie. Jeśli kosiarka zepsuła się w połowie trawnika, długie oczekiwanie może poważnie irytować.

Podsumowanie

Na decyzję, jaką kosiarkę kupić, powinny mieć wpływ trzy kwestie: co, w jakim terenie i na jakiej powierzchni chcesz kosić.

Zadbany, niewielki trawnik? Nie potrzebujesz zatem mocnego i drogiego sprzętu. Kosiarka elektryczna wystarczy.
Kilka tysięcy metrów kwadratowych wymaga dobrej kosiarki spalinowej lub nawet kosiarki traktora. Elektryczna odpada z dwóch powodów. Po pierwsze przy takim areale konieczne byłyby setki metrów kabla, po drugie kosiarka spalinowa lepiej poradzi sobie z wyższą trawą.

Jeżeli zasilanie elektryczne jest blisko trawnika, a jego powierzchnia nie przekracza 600 m2, nie ma powodu, aby kupować kosiarkę spalinową. Elektryczna jest bardziej ekologiczna, nie hałasuje, nie śmierdzi spalinami i ogranicza czynności serwisowe do naostrzenia noża i naoliwienia kółek. A na dodatek jest tańsza.
Natomiast jeśli do kontaktu masz kilkaset metrów – nie opłaca się ciągać za sobą kilometrów kabli i przedłużaczy. Tylko napęd spalinowy sprawdzi się w takiej sytuacji.

Jeśli masz równy zadbany trawnik, nie ma problemu – tradycyjne kosiarki spalinowe, czy elektryczne będą odpowiednie. Jeśli jednak będziesz strzyc trawę na pagórkach, uskokach i w dołkach, lepszym rozwiązaniem będzie wykaszarka lub kosa mechaniczna.

Jeśli na terenie trawnika jest altanka albo szopa tradycyjną kosiarką nie wykosisz roślin znajdujących się bardzo blisko budynków i okalających je krawężników. Rozwiązanie – kosa.

Udanych pokosów!